مقاله ۷۰۰ کلمه‌ای چهارم درباره تعریف خدمات مجازی برای یکی از کلان شهرهای ایران

مقاله ۷۰۰ کلمه‌ای چهارم درباره تعریف خدمات مجازی برای یکی از کلان شهرهای ایران

تعریف خدمات مجازی برای شهر اصفهان

مقدمه: با گسترش شبکه‌جهانی اینترنت فضای شهری جدیدی ایجاد شده که از آن می‌توان با عنوان «شهر مجازی» یاد کرد. شکل‌گیری شهر مجازی موجب کاهش حرکت جمعیت و ایجاد فضاهای همزمان خواهد شد. از این نظر شهرهای موجود نیازمند بازسازی جدید و اضافه کردن فضای شهر مجازی به شهرهای واقعی هستند و به تعبیری شهرها دوفضایی خواهد شد. (عاملی ۱۳۸۴: ۱۱۸)

ارائه خدمات شهری به شکل مجازی از طریق وب‌سایت‌های شهری چند سالی است که در ایران هم مورد توجه قرار گرفته است. در این میان شهرداری تهران با پروژه شهر مجازی تهران پیشگام بوده اما سایر شهرها و کلان‌شهرها هم در این زمینه بیکار ننشسته‌اند و کم‌ و بیش به استفاده از امکانات مجازی روی آورده‌اند. در این مقاله از میان شهرهای ایران که در پایگاه اینترنتی كلانشهرهای ایران (www.irancapitalcities.ir) به عنوان کلان‌شهر معرفی شده‌اند شامل تهران، مشهد، اصفهان، اهواز، تبریز، شیراز، قم و كرج، شهر اصفهان مورد توجه قرار گرفته است. با گسترش فضای مجازی، شهرهای مجازی در کنار شهرهای فیزیکی به‌وجود آمده‌اند و شهرهای دوفضایی محصول دوران جدید و گسترش امکانات ارتباطی و شبکه جهانی اینترنت هستند. حضور مجازی شهر اصفهان در این مقاله بررسی می‌شود.

متن: شهر تاریخی اصفهان مركز استان اصفهان است و درحال حاضر دارای مقام سوم از نظر جمعیت در سطح كشور است. طبق سرشماری نفوس و مسكن سال ۱۳۸۵ جمعیت شهر اصفهان حدود دو میلیون نفر است. شهر اصفهان همچنین از نظر وسعت بعد از تهران و مشهد سومین شهر بزرگ ایران است. اصفهان همچنین دارای اهمیت تاریخی، مذهبی و فرهنگی خاصی در کشور است. مجموعه این عوامل اهمیت حضور پرقدرت این شهر در فضای مجازی را بیشتر می‌کند.

پایگاه اینترنتی شهر اصفهان به نشانی www.isfahan.ir که زیرنظر روابط عمومی شهرداری اصفهان فعالیت می‌کند، بیشتر از آنکه بتوان به آن عنوان شهر مجازی داد در سطح یک سایت اطلاع‌رسانی باقی مانده است. آنچه در این سایت ارائه می‌شود بیشتر شامل اخبار روزانه و اطلاعاتی در مورد شهر اصفهان است.

اطلاعاتی درباره شهر، مشاهیر و مفاخر، صنایع‌دستی، آب‌وهوا، آثارتاریخی و جاذبه‌های گردشگری در دسترس قرار دارد. گستردگی آثار تاریخی و جاذبه‌های گردشگری شهر اصفهان بر اهمیت ارائه اطلاعات گردشگری در این سایت می‌افزاید که عملکرد سایت در این زمینه مناسب است و اطلاعات و تصاویر کافی ارائه شده است.

در بخش درباره اصفهان، اطلاعات در زیر بخش‌های اصفهان در گذر زمان، موقعیت جغرافیایی، ادیان در اصفهان، خارجیان در اصفهان، سوغات اصفهان و جمعیت شهر اصفهان به تفکیک مناطق ارائه شده است.

مجموعه میدان امام، آتشگاه، پل‌ها (سی‌وسه‌پل، خواجو، چوبی، شهرستان و مارنان)، مساجد، مدارس قدیمی، کاخ‌ها، تالارها و عمارت‌ها، خانه‌های قدیمی، کلیساها و کنیسه‌ها، مناره‌ها، آرامگاه‌ها و بقاع، بازارها، چهارسوق‌ها، کاروانسراها، عصارخانه، برج‌های کبوتر، سقاخانه‌ها، سنگاب‌ها، شیرسنگ‌ها، گرمابه‌ها، باغ‌‌ها، محله‌ها، آسیاب، یخچال از جمله اماکن دیدنی و گردشگری شهر اصفهان هستند که اطلاعات جامعی در مورد آنها در سایت وجود دارد. به‌نظر می‌رسد در زمینه اطلاع‌رسانی سایت اصفهان عملکرد مناسبی دارد ولی در زمینه ارائه خدمات مجازی هنوز اقدامات لازم انجام نشده است.

انجام برخی خدمات شهری از طریق مجازی می‌تواند از طریق سایت اصفهان انجام پذیرد. خدمات مجازی زیر برای شهر اصفهان پیشنهاد می‌شود:

– ایجاد نقشه‌های دو بعدی و سه‌بعد شهری از فضای شهری با اطلاعات کامل اماکن شهری

– مناقصات و اطلاعیه‌های شهرداری و مربوط به حوزه شهری می‌تواند در سایت قرار گیرد و از طریق فرم‌های آنلاین امکان شرکت در آنها برای متقاضیان فراهم شود.

– مشاهده آخرین وضعیت پرونده‌های مربوط به نهادهای شهری از جمله پرونده شهرسازی می‌تواند از طریق سایت انجام شود.

– امکان مشاهده آنلاین عوارض شهری از جمله نوسازی و همچنین امکان پرداخت الکترونیکی آنها می‌تواند در اختیار شهروندان قرار گیرد.

– امکان رزرو آنلاین بلیط اماکن تفریحی و گردشگری از جمله سینماها، سالن‌های تئاتر، موزه‌ها، فرهنگسراها و غیره می‌تواند در سایت فراهم شود.

– امکان خرید برخی محصولات از فروشگاه‌های وابسته به شهرداری می‌تواند به‌صورت آنلاین و از طریق سایت فراهم شود.

– ایجاد بخش‌های نظرسنجی از طریق فرم‌های آنلاین برای سنجش نیازهای شهری و گرفتن اطلاعات شهروندان می‌توان بخشی از امکانات سایت باشد.

– فراهم کردن بخشی برای ارائه شکایات و گلایه‌های شهروندان در حوزه عملکرد سازمان‌های شهری به‌منظور تقویت نظارت شهروندی می‌تواند مورد توجه قرار گیرد.

نتیجه‌گیری: سایت شهر اصفهان در زمینه ارائه اطلاعات و اخبار شهری عملکرد مناسبی دارد. این سایت وظیفه اطلاع‌رسانی در حوزه شهری را تاحد قابل قبولی انجام می‌دهد ولی در زمینه ارائه خدمات مجازی بسیار ضعیف است. در واقع ارائه خدمات شهری به‌صورت آنلاین هنوز در این سایت مورد توجه قرار نگرفته است. به نظر می‌رسد سیاست‌گذاران و مجریان شهری در اصفهان باید به‌سرعت در این زمینه دست‌به‌کار شوند تا «شهر مجازی اصفهان» درکنار شهر فیزیکی اصفهان به‌زودی تحقق پیدا کند.

منبع:

– عاملی، سعیدرضا (۱۳۸۴). دوفضایی‌شدن شهر: شهر مجازی ضرورت بنیادین برای کلان‌شهرهای ایران، فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، شماره ۲و۳، بهار و تابستان ۱۳۸۴، صص ۱۱۷-۱۳۳

مقاله ۷۰۰ کلمه‌ای سوم درباره نظام حقوقی مجازی

مقاله ۷۰۰ کلمه‌ای سوم درباره نظام حقوقی مجازی

فضای مجازی در قانون جرائم رایانه‌ای

مقدمه: در حالی که آمارهای جهانی از رشد ۵۰ درصدی جرایم اینترنتی و بزهکاری‌های آنلاین بین سال‌های ۲۰۰۶ تا ۲۰۰۷ خبر می‌دهند(۱)، در ایران نیز چندی پیش جمشیدی، سخنگوی قوه قضائیه از رشد ۲۴ درصدی جرایم رایانه‌ای سخن گفت(۲). به گفته جمشیدی در کشور قوانین کافی درباره جرایم رایانه‌ای وجود نداشته و استنباط از قوانین سنتی برای رسیدگی به پرونده‌های مربوط به این جرایم نامناسب بوده و بدین ترتیب در این سال‌ها رسیدگی به پروند‌های این حوزه با مشکلاتی همراه بوده است.

این لایحه پس از طی مسیری چند ساله دی ماه گذشته در صحن علنی مجلس مطرح شد و نمایندگان در دو روز متوالی قانون را در سه بخش جرایم و مجازات‌ها، آیین دادرسی و سایر مقررات شامل 56 ماده تصویب کردند.

در ماده‌های قانون تصویب شده پیش‌بینی‌هایی برای جرائم ممکن در حوزه سیستم‌های رایانه و مخابراتی انجام شده که در اینجا به قوانین مربوط به حوزه وب و اینترنت نگاهی می‌اندازیم.(۳)

متن: قوانین مربوط به حوزه فضای مجازی در قانون جرایم رایانه‌ای را در چهار بخش حریم خصوصی، جرایم علیه عفت و اخلاق عمومی، فیلترینگ و خرابکاری‌های آنلاین بررسی می‌کنیم.

حریم خصوصی از مباحث جدی این روزهای دنیای مجازی در سراسر دنیاست و تصویب قوانین مربوط به آن اغلب با چالش و اختلاف نظر همراه است. در مورد موضوع حریم خصوصی به طور مستقیم و غیر مستقیم در چند ماده از قانون جرایم رایانه‌ای مصوب مجلس اشاره‌هایی شده است. مباحث سه گانه فصل اول از بخش یکم قانون تقریبا به این موضوع اشاره دارند. سه مبحث دسترسی غیرمجاز، شنود غیرمجاز و جاسوسی رایانه‌ای در پنج ماده قوانین مربوط به محرمانگی داده‌ها را مشخص کرده‌اند. ماده دوم قانون به شنود غیرمجاز اشاره دارد و آن‌را در سیستم‎های رایانه‎ای یا مخابراتی هم مجاز نمی‌داند. از سویی در بخش دوم قانون یعنی آیین دادرسی در فصل دوم به مسئله جمع آوری ادله الکترونیکی اشاره می‌شود. قوانینی که در این بخش تصویب شده‌اند و مشابه آن در این سال‌ها در بسیاری کشورها تصویب شده با نگرانی‌هایی درباره حریم خصوصی کاربران همراه است. ماده ۳۲ ارائه‎دهندگان خدمات دسترسی را موظف می‌کند داده‎های ترافیک را حداقل تا شش ماه پس از ایجاد و اطلاعات کاربران را حداقل تا شش ماه پس از خاتمه اشتراک نگهداری کنند. این نگهداری داده‌ها ظاهرا به منظور استفاده در مواقع لزوم انجام می‌شود و ماده 35 قانون اشاره می‌کند مقام‎ قضایی می‎تواند دستور ارائه داده‎های حفاظت شده مذکور را به اشخاص یاد شده بدهد تا در اختیار ضابطان قرار گیرد.

فصل چهارم از بخش اول قانون به مسئله جرایم علیه عفت و اخلاق عمومی اشاره دارد که در آن موضوع رسیدگی به جرایم حوزه هرزه‌نگاری یا پورنوگرافی اینترنتی هم مشخص شده است. ماده ۱۴ قانون این طور تعریف شده است: «هرکس به وسیله سیستم‎های رایانه‎ای یا مخابراتی یا حامل‌های داده محتویات مستهجن را تولید، ارسال، منتشر، توزیع یا معامله کند یا به قصد ارسال یا انتشار یا تجارت تولید یا ذخیره یا نگهداری کند، به حبس از نود و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج تا چهل میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.»

ماده ۲۲ قانون به تشکیل شورایی برای تعیین مصادیق محتوای مجرمانه یا فیلترینگ اشاره می‌کند. بدین ترتیب شورایی که پیش از این بر اساس مصوبات نهادهای دیگر و با سازوکار دیگری تاکنون فعالیت می‌کرد حال فعالیتش بر اساس قانون مصوب مجلس تعریف می‌شود. بر اساس این ماده قوه قضائیه موظف است ظرف یک ماه از تاریخ تصویب این قانون کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه را در محل دادستانی کل کشور تشکیل دهد. ریاست کمیته به عهده دادستان کل کشور است و اعضای کمیته شامل وزیر یا نماینده وزارتخانه‌های آموزش و پرورش، ارتباطات و فناوری اطلاعات، اطلاعات، دادگستری، علوم،‌ تحقیقات و فناوری، فرهنگ و ارشاد اسلامی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، رئیس سازمان‎ صدا و سیما و فرمانده نیروی انتظامی، یک نفر خبره در فناوری اطلاعات و ارتباطات به انتخاب کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی و یک نفر نماینده مجلس شورای اسلامی به انتخاب کمیسیون حقوقی و قضایی و تأیید مجلس شورای اسلامی خواهند بود.

به مسئله خرابکاری‌های مجازی شامل هک و تخریب و دزدی‌های آنلاین هم در این قانون اشاره شده است. فصل دوم از بخش یکم قانون به جرائم علیه صحت و تمامیت داده‌ها و سیستم‌های رایانه‌ای و مخابراتی می‌پردزاد. در این فصل در دو مبحث جعل رایانه‌ای و تخریب و اختلال در داده‌ها به جرائم علیه صحت و تمامیت داده‌ها و سیستم‌های رایانه‌ای و مخابراتی ‌پرداخته می‌شود. ماده های ۶ تا ۱۱ قانون به این مباحث اختصاص دارد. در ماده‌های ۸ و ۹ و ۱۰ در مورد انواع دیگر ایجاد اختلال در داده‌ها پیش‌بینی‌های انجام شده است. ماده ۱۱ بیان می‌کند اگر اعمال فوق در مورد سیستم‌های رایانه‌ای و مخابراتی که برای ارائه خدمات ضروری عمومی به کار می‌روند، انجام شود با تشدید مجازات همراه خواهد بود. فصل سوم بخش اول قانون هم در دو ماده سرقت و کلاه‌بردای مرتبط با رایانه را مورد توجه قرار داده است.

انتقادات: پس از تصویب قانون در مجلس شورای اسلامی و انتشار مواد آن در رسانه‌ها، کارشناسان به طرح دیدگاه‌ها و انتقادات‌شان در این خصوص پرداختند که به چند مورد از آن اشاره می‌شود.

دکتر فرهاد پروین، مدرس دانشگاه علامه‌طباطبایی در گفتگویی درباره لایحه جرائم رایانه‌ای انتقاداتی را متوجه آن می‌داند. (۴) از دید پروین ترکیب کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه می‌توانست متفاوت با ترکیب پیش‌بینی شده فعلی باشد. پروین می‌گوید بهتر بود در این کمیته به تعداد نمایندگان ارگان‌های دولتی نمایندگانی از نهادهای مردمی و شوراها هم برای تعیین مصادیق محتوای مجرمانه وب‌سایت‌ها حضور می‌داشتند.

همچنین از دید پروین برخی از مواد قانون جدید با موادی از قوانین پیشین از جمله قانون تجارت الکترونیکی در تعارض است. از جمله دیگر انتقادات پروین به این قانون در مورد ماده ۲۲ آن و مبحث نگهداری داده‌ها است و بهتر بود قانون‌گذار ارائه‌کنندگان خدمات اینترنتی را موظف می‌کرد این داده‌ها را کاملا محرمانه تقلی کنند.

امید نجارباشی، کارشناس جرائم رایانه‌‌ای هم در گفتگویی نظرات و انتقادات خود نسبت به این قانون را مطرح کرده است. (۵) از دید او قانون جرائم رایانه‌‌ای بیشتر به قوانین کیفری مربوط به تخلفات رایانه‌‌ای پرداخته و مشکلاتی که جنبه‌ حقوقی دارد را ندیده گرفته است.

نتیجه‌گیری: از عمر اینترنت در ایران بیش از یک دهه می‌گذرد و رایانه و سایر تکنولوژی‌های ارتباطی نوین در کشور قدمت بیشتری دارند، اما ماه پیش بود که سرانجام پس از سال‌ها تاخیر قانون جرایم رایانه‌ای در مجلس شورای اسلامی تصویب شد. هر چند این قانون برای نهایی شدن در انتظار تایید شورای نگهبان قرار دارد ولی به نظر می‌رسد پس از سال‌ها انتظار حوزه فناوری اطلاعات کشور هم صاحب قانون رسمی شده است. از این روی نفس تهیه و تصویب چنین قانون ضرورتی است که زودتر از این‌ها باید اتفاق می‌افتاد.

به‌نظر می‌رسد این قانون در کنار محاسنی که دارد، دارای اشکالاتی نیز هست که کارشناسان مسائل قضایی حوزه فضای مجازی در گفتگوهای‌شان بخشی از آنها را مطرح کرده‌اند. توجه به نقدهای وارده در جهت اصلاح مواد قانونی برای رسیدن به مجموعه قوانینی مناسب‌تر می‌تواند مورد توجه قانون‌گذاران قرار گیرد.

پی‌نوشت:

۱- لایحه مبارزه با جرایم رایانه‌ای به‌زودی در صحن علنی مجلس. (تاریخ مشاهده: ۱۱ بهمن‌ماه ۱۳۸۷) نشانی اینترنتی:

http://www.medianews.ir/fa/2008/12/09/majlis8.html

۲- جرایم اینترنتی ۵۰ درصد رشد داشته است. (تاریخ مشاهده: ۱۱ بهمن‌ماه ۱۳۸۷) نشانی اینترنتی:

http://www.medianews.ir/fa/2008/12/23/national-crime-records.html

۳- متن قانون جرایم رایانه‌ای. (تاریخ مشاهده: ۱۱ بهمن‌ماه ۱۳۸۷) نشانی اینترنتی:

http://www.medianews.ir/fa/2009/01/05/majlis8.html

۴-«مرز حقوق اجتماعی و آزادی فردی كجاست؟»، گفت‌وگوی همشهری با دکتر فرهاد پروین. (تاریخ مشاهده: ۱۱ بهمن‌ماه ۱۳۸۷) نشانی اینترنتی:

لینک: https://www.hamshahrionline.ir/News/?id=77403

۵-گفتگوی ایسنا با امید نجارباشی، ضرورت اجرای قوی قانون جرائم رایانه‌یی در كشور. (تاریخ مشاهده: ۱۶ بهمن‌ماه ۱۳۸۷) نشانی اینترنتی:

http://isna.ir/ISNA/NewsView.aspx?ID=News-1283266&Lang=P

مقاله ۷۰۰ کلمه‌ای دوم درباره خدمات مجازی در بخش‌های صنعتی

مقاله ۷۰۰ کلمه‌ای دوم درباره خدمات مجازی در بخش‌های صنعتی

نگاهی به خدمات مجازی شرکت ایران خودرو

مقدمه: شرکت ایران خودرو از مهم‌ترین بخش‌‌های صنعتی ایران و بزرگترین تولید‌کننده خودروی ایران به‌حساب می‌آید. سایت اینترنتی این شرکت در کنار اطلاع‌رسانی بخشی از خدمات ایران‌خودرو را به‌صورت مجازی هم ارائه می‌کند که در این مقاله نگاهی به این سرویس‌ها داریم و وضعیت آنها را بررسی می‌کنیم.

متن: ایران‌خودرو مهم‌ترین شرکت تولید‌کننده خودرو در ایران محسوب می‌شود. مطابق اطلاعات ارائه شده در سایت، این شرکت با ۴۶ سال سابقه در زمینه طراحی و تولید خودروهای سواری، اتوبوس و مینی‌بوس به‌عنوان بزرگترین تولیدکننده خودرو در کشور به طور متوسط ۶۵ تا ۷۰ درصد تولید خودرو ایران را تامین می‌کند.

سایت این شرکت از طریق نشانی اینترنتی www.ikco.com قابل دسترس است. این سایت علاوه بر ارائه اطلاعات به مشتریان برخی خدمات را به‌صورت مجازی ارائه می‌کند و از این روی علاوه بر کارکرد اطلاع‌رسانی، کارکرد سرویس‌دهنده را نیز داراست. خدمات سایت در بخش‌های اطلاعات فروش محصولات، پیگیری خودرو تا تحویل، اطلاع‌رسانی دو سویه با پیامک، صادرات قطعات، عیب‌یابی از راه‌دور و اطلاعیه‌ها ارائه می‌شود.

در بخش «اطلاعات فروش محصولات»، مشتری می‌تواند به برنامه کاملی از فروش و جداول مربوط به مشخصات خودروها دسترسی داشته باشد. در این سرویس با انتخاب از دو منوی نوع خوردو (انتخاب از لیست خودروهای تولیدی) و انواع فروش (انتخاب از لیستی شامل انواع مدل فروش از جمله قسطی، تعهدی، فوری و غیره) مشتری به اطلاعات مورد نظر دست پیدا می‌کند.

کلیک بر روی گزینه «پیگیری خودرو تا تحویل» کاربر را به بخش سایت فروش و خدمات پس از فروش سایت هدایت می‌کند. این بخش از سایت خدماتش را در زیربخش‌های مختلفی از جمله گالری محصولات، فروش محصولات، نمایندگی‌ها و تعمیرگاه‌های مجاز، پیگیری مراحل خرید خودرو، خدمات پس از فروش و غیره ارائه می‌کند.

با استفاده از بخش «اطلاع‌رسانی دو سویه با پیامک» مشتریان امکان گرفتن اطلاعات از طریق پیامک را پیدا می‌کنند. با توجه به قابلیت سهل‌الوصول و مقرون‌به‌صرفه بودن اطلاع‌رسانی با پیامک ایران خودرو بخشی از فرآیند اطلاع‌رسانی به مشتریان را با کمک سیستم پیامک انجام می‌دهد. دستورالعمل‌ها و راهنماهای استفاده از این سیستم در سایت موجود است و مشتریان با ارسال درخواست می‌توانند از این خدمات بهره‌مند شوند. در حال حاضر در این سیستم 18 سرویس ارائه می‌شود. از 18 سرویس، 8 سرویس به عنوان سرویس‌های عمومی‌، به همه مشتریان ارائه می‌شود. 10 سرویس نیز به عنوان سرویس ویژه در نظر گرفته شده است که احتیاج به ثبت‌نام دارد. سرویس‌های عمومی عبارتند از: ارائه راهنمای استفاده از سیستم، ارائه لیست خودروها و کد آنها، ارائه وضعیت قرارداد، ارائه وضعیت صدور دعوتنامه، ارائه وضعیت صدور سند، ارائه وضعیت صدور گارانتی، ارائه شماره پلاک براساس شماره بدنه و ارائه ارسال به ناجا جهت تخصیص پلاک.

بخش «صادرات قطعه» زیرمجموعه‌ای از سایت ایران خودروست که شامل اطلاعاتی در این حوزه است. این بخش خود شامل زیربخش‌های درباره ما، محصولات، تجهیزات تولید، گواهینامه، ماشین‌کاری، تجهیزات کنترل کیفیت و تماس‌باما است. در این بخش خدمات مجازی خاصی ارائه نمی‌شود و به ارائه اطلاعات محدود شده است.

در بخش «عیب‌یابی از راه دور» کاربران می‌توانند از طریق نام کاربری و رمز عبور خود به سیستم وارد شوند. در این بخش کاربران با استفاده از خدمات مجازی می‌توانند بدون نیاز به حضور فیزیکی و از راه‌دور عملیات طرح مشکل و عیب‌یابی را انجام دهند.

بخش «اطلاعیه‌ها» محلی برای انتشار آخرین اعلان‌های شرکت ایران‌خودرو است. در این بخش اغلب اطلاعیه‌هایی در مورد واردات و صادرات خودرو، برندگان قرعه‌کشی‌ها و جوایز، طرح ارتقای سیستم خودروها، آموزش‌ها و اطلاعیه‌های مربوط به فروش و واگذاری منتشر می‌شود.

ایران خودرو علاوه بر سایت اصلی مجموعه دارای وب‌سایت‌های جانبی دیگری نیز است. از جمله این وب‌سایت‌ها می‌توان به ایران خودرو دیزل (http://www.ikd-co.com)، امداد خودرو ایران (http://www.emdadkhodro.com)، کارت ایران خودرو (http://www.ikcard.com)، خدمات بیمه ایران خودرو (http://www.ikisco.com) و لیزینگ ایران خودرو (http://www.lico.ir) اشاره کرد.

نگاهی به وضعیت سایت: آمار الکسا (که سیستمی برای رتبه‌بندی سایت‌های اینترنتی است) نشان می‌دهد که سایت ایران خودرو در رتبه حدود هفت‌هزارمین سایت پرمراجعه دنیا است و در ایران در بین ۱۰۰ سایت برتر کاربران ایرانی قرار دارد. (رتبه ۸۳ در بهمن‌ماه ۱۳۸۷). از طرفی پیج‌رنک گوگل صفحه اول این سایت که معیار دیگری برای اعتبار سایت‌های اینترنتی با حساب می‌آید نمره پنج است. این آمار نشان‌دهنده استقبال کاربران اینترنتی ایرانی از این سایت است و برای یک سایت صنعتی آمار قابل توجهی به حساب می‌آید.

نتیجه‌گیری: نگاهی به وضعیت سایت ایران خودرو به عنوان بزرگترین شرکت خودروسازی ایران نشان می‌دهد که این سایت هم در زمینه اطلاع‌رسانی و هم در زمینه ارائه خدمات مجازی قدم‌های قابل توجهی برداشته است. از این‌روی خدمات مجازی این شرکت از برخی دیگر از شرکت‌های مشابه خودروسازی داخلی دروضعیت مناسب‌تری قرار دارد. ارائه سرویس‌های اطلاع‌رسانی پیامک، ارائه سیستم مجازی سفارش، پیگیری، عیب‌یابی و خدمات پس از فروش از طریق اینترنت از جمله سرویس‌های قابل توجهی است که می‌تواند مورد توجه سایر بخش‌های صنعتی در ایران هم قرار گیرد. از طرفی هنوز نواقصی هم در سایت وجود دارد و سایت ایران خودرو در مقایسه با سایت شرکت‌های خودروسازی مطرح دنیا هنوز به وضعیت ایده‌آلی نرسیده است. آمارها حکایت از استقبال از این سایت دارد و این را می‌توان به عنوان نشانه استقبال کاربران ایرانی از دریافت خدمات صنعتی به شکل مجازی تعبیر کرد.

پیشنهادات: از جمله نکات قابل توجه در ارائه خدمات مجازی ایران خودرو این است که گاهی به تفاوت میان اطلاع‌رسانی و خدمات مجازی توجه نشده است. در برخی بخش‌های سایت که به عنوان خدمات مجازی معرفی شده‌اند تنها شاهد ارائه اطلاعات و متن‌های ساده هستیم که در این مورد باید تجدیدنظر شود. همچنین تجمیع سایت‌های پراکنده ایران خودرو به جهت دسترسی ساده‌تر و یا ایجاد پرتالی برای دسترسی همزمان به همه سایت‌ها می‌توان در دستور کار سیاست‌گذاران حوزه فضای مجازی این مجموعه قرار گیرد.

مقاله ۷۰۰ کلمه‌ای اول درباره خدمات مجازی دانشگاه تهران

مقاله ۷۰۰ کلمه‌ای اول درباره خدمات مجازی دانشگاه تهران

نگاهی به سامانه کتابخانه دیجیتال دانشگاه تهران

مقدمه: سایت دانشگاه تهران در قسمت «خدمات رایانه‌ای» بخشی از سرویس‌ها را به‌صورت مجازی ارائه می‌کند. خدمات رایانه‌ای در دو بخش خدمات ویژه اعضا و خدمات فناوری اطلاعات عرضه می‌شود. خدمات چهارگانه فناوری اطلاعات شامل سامانه اطلاعات علمی دانشگاه، سامانه کتابخانه دیجیتال، سامانه الکترونیکی دبیرخانه و گردش مکاتبات و سامانه جامع آموزش است. به‌منظور بررسی دقیق‌‌تر در این مقاله از بین خدمات مجازی دانشگاه تهران تنها «سامانه کتابخانه دیجیتال» مورد بررسی قرار می‌گیرد.

متن: سامانه کتابخانه دیجیتال دانشگاه تهران به نشانی اینترنتی (dlib.ut.ac.ir) یکی از خدمات مجازی است که در سایت دانشگاه ارائه می‌شود. سامانه کتابخانه دیجیتال دارای چهار بخش اطلاع‌رسانی و پنج بخش خدمات مجازی است. درباره سایت، پیوندهای مفید، ارتباط‌ باما و خبرنامه بخش‌های شامل اطلاعات این سایت هستند.

در قسمت «درباره سایت» اطلاعاتی درباره این بخش از سایت دانشگاه تهران ارائه شده و در دو بخش كارهای انجام شده و برنامه‌های آینده، عملکرد کتابخانه دیجیتال شرح داده شده است. در بخش «پیوندهای مفید» لیستی از آدرس برخی كتابخانه‌های دیجیتال فارسی و كتابخانه‌های دیجیتال جهان گردآوری شده است. البته اطلاعات گردآوری شده بسیار محدود است و می‌تواند کامل‌تر شود. در بخش «ارتباط با ما» اطلاعات تماس شامل آدرس پستی، تلفن، آدرس پست الکترونیک ارائه شده است. همچنین فرم ارسال الكترونیكی نظرات و پیشنهادها برای برقراری ارتباط به‌وسیله کاربران هم در این بخش قرار دارد. «خبرنامه» بخش دیگر سایت است که هنگام مشاهده آن کاربر با صفحه خالی مواجه می‌شود و ظاهرا هنوز اطلاعات مربوط به آن در سایت قرار داده نشده است.

بخش‌های جستجوی کتابخانه‌ای، نشریات علمی دانشگاه تهران، کتاب‌ها، پایگاه اطلاع‌رسانی تخصصی و پایان‌نامه‌ها پنج سرویس آنلاین سامانه کتابخانه دیجیتال دانشگاه تهران به‌حساب می‌آیند.

در بخش «نشریات علمی دانشگاه تهران» امکان دسترسی به نسخه الکترونیکی نشریات علمی منتشر شده در دانشگاه تهران به‌همراه امکانات جستجو و نمایش متن مقالات نشریات فراهم شده است. نشریات منتشر شده در دانشگاه تهران در موضوعاتی که از عنوان دانشکده‌های دانشگاه الگوبرداری شده دسته‌بندی شده‌اند و کاربران می‌توانند با مراجعه به هر کدام متن مقالات را در قالب فایل پی.دی.اف دریافت کنند.

بخش «پایگاه اطلاع رسانی تخصصی» قابلیت دسترسی به پایگاه‌های اطلاعات علمی و نشریات الکترونیکی اشتراکی دانشگاه تهران را فراهم کرده است. این بخش که با عنوان اس.دی.اس (S.D.S) نام‌گذاری شده از سال ۱۹۹۹ شروع به فعالیت کرده و امکان دسترسی دانشجویان و اساتید دانشگاه به سایت‌های علمی را فراهم می‌کند.

«جستجوی کتابخانه‌ای» بخش دیگری از سایت است که دسترسی به اطلاعات کلیه کتابخانه‌های دانشگاه تهران را فراهم کرده است. این بخش دو سرویس جستجوی كتاب و درخواست كتاب ازمخزن کتابخانه مرکزی را اراه می‌کند که مخصوص اعضای کتابخانه است.

بخش «کتاب‌ها» هم دسترسی به نسخه الکترونیکی برخی کتاب‌های موسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران را میسر کرده است. دسترسی به این بخش برای کاربران اینترنتی به‌طور عمومی میسر نیست و فقط از شبکه داخلی دانشگاه تهران و با شرایط خاص امکان‌پذیر است.

در بخش «پایان‌نامه‌ها» هم امکان دسترسی به اطلاعات پایان‌نامه‌های تحصیلی دانشجویان مقاطع کارشناسی ارشد و دکترای دانشگاه تهران فراهم شده است. این بخش نیز از طریق شبکه اینترنت قابل دسترس نیست و استفاده از اطلاعات آن فقط در شبکه داخلی دانشگاه تهران میسر است.

نتیجه‌گیری: «سامانه کتابخانه دیجیتال» که از جمله خدمات مجازی دانشگاه تهران است در دو بخش اطلاع‌رسانی و سرویس‌های مجازی، امکاناتی را در اختیار دانشجویان و اساتید قرار می‌دهد. سروس‌های مجازی پنج‌گانه این سامانه در جهت تسهیل استفاده اعضای دانشگاه تهران از امکانات کتاب‌خانه‌ای به‌کار گرفته می‌شود که در این میان دو سرویس کتاب‌ها و پایان‌نامه فقط از طریق شبکه داخلی دانشگاه تهران در دسترس هستند. در مجموع سرویس‌های ارائه شده مناسب هستند هر چند می‌توانند به شکل جامع‌تر و کامل‌تری نیز ارائه شوند. بخش‌های اطلاع‌رسانی سایت از جمله «پیوندهای مفید» را می‌توان با تکمیل اطلاعات به عنوان مرجعی برای علم‌پژوهان در حوزه‌های مختلف تبدیل کرد.

پیشنهادات: دسترسی به برخی از بخش‌های سایت تنها از طریق شبکه داخلی دانشگاه امکان‌پذیر است و در شبکه‌جهانی اینترنت قابل دریافت نیست. این تفکیک در دسترسی تا حدی منطقی است و قابل پذیرش است که برخی خدمات دانشگاهی تنها برای اعضای دانشگاه اعم از اساتید و دانش‌جویان قابل دسترس باشد. اما سطح خدمات عمومی دانشگاه را می‌توان، فراتر از سطح فعلی گسترش داد. مثلا امکان دسترسی به اطلاعات و جستجو در پایان‌نامه‌های دانشجویی بخشی است که می‌توان به‌صورت عمومی در دسترس همه پژوهشگران قرار گیرد. از طرفی برای ایجاد تفکیک در سطح دسترسی می‌توان از تعریف نام‌کاربری و کلمه عبور برای اعضای دانشگاه استفاده کرد نه اینکه به‌طور کلی برخی بخش‌ها را خارج از شبکه داخلی دانشگاه غیرقابل دسترس کرد. با انجام این اصلاح دانشجویان و اساتید دانشگاه با دراختیار داشتن نام‌کاربری و کلمه عبور خود می‌توانند در هنگامی که در محیط دانشگاه حضور ندارند هم به امور پژوهشی خود مشغول باشند و مثلا برای جستجو درباره عنوان یک پایان‌نامه مجبور نیستند حتما حضور فیزیکی دانشگاه داشته باشند.

چکیده مقاله ۷۰۰۰ کلمه‌ای: سنخ‌شناسی پادکست‌ها

موضوع مقاله ۷۰۰۰ کلمه‌ای من به عنوان کار نهایی کلاسی «پاکست» است. چیکیده این مقاله برای دومین اجلاس جهانی رادیو ارسال شده و در بخش مقالات پذیرفته شده است.

عنوان: سنخ‌شناسی پادکست‌ها

کلمات کلیدی:

پادکست، فضای مجازی، تحولات رادیو، سنخ‌شناسی پادکست، کارکردهای پادکست، روزنامه‌نگاری شهروندی، مالکیت رسانه‌ای

چکیده:

پادکست که شیوه‌ای برای انتشار محتوای صوتی در اینترنت محسوب می‌شود، در عمرکوتاه پنج ساله خود به عنوان قابلیت جدید رسانه‌ای توانسته جایگاه قابل توجهی در فضای مجازی به‌دست آورد.

ویژگی اولیه پادکست‌ها سادگی تولید و انتشار آنهاست و هر کاربر اینترنتی می‌تواند به‌راحتی پادکست داشته باشد. اما کاربرد پادکست‌ها فراتر از امور شخصی است و این‌روزها سازمان‌های رسانه‌ای، شرکت‌های تجاری، نهادها، مراکز آموزشی و جماعت‌ها هم از پادکست استفاده می‌کنند.

این تنوع در به‌کارگیری پادکست باعث شده نتوان به‌راحتی ویژگی‌هایی عمومی برای همه پادکست‌ها در نظر گرفت و این ویژگی‌ها را به آنها تعمیم داد. این مقاله به‌دنبال سنخ‌شناسی پادکست‌ها از جنبه‌های مختلف است.

برای رسیدن به دسته‌بندی مناسبی از گونه‌های مختلف پادکست ابتدا سابقه سنخ‌شناسی برنامه‌های رادیویی مورد بررسی قرار می‌گیرد. از آنجایی که پادکست‌ها را به تعبیری امتداد رسانه رادیو در اینترنت می‌دانند، شناخت گونه‌های برنامه‌های رادیو مقدمه شناخت گونه‌های پادکست‌هاست.

سپس پادکست‌ها از سه منظر محتوای تولیدی، کارکرد و مالکیت گونه‌شناسی می‌شوند. از منظر محتوای تولیدی، پادکست‌های سیاسی، اجتماعی، ادبی، فرهنگی، موسیقی، علمی، مذهبی و طنز قابل شناسایی هستند. از منظر کارکرد پادکست‌ها به بازپخش‌کننده، تبلیغاتی، آموزشی، اطلاع‌رسانی، انعکاس مسائل شخصی، پارتیزانی و سرگرم‌کننده تقسیم‌بندی می‌شوند. از منظر مالکیت می‌توان پادکست را در چهار گونه شخصی، جماعتی، سازمانی و رادیویی جای داد. ویژگی‌های هر کدام از این گونه‌ها تشریح می‌شود و نگارنده با توجه به تجربیات شخصی‌اش در زمینه تولید پادکست و همچنین مشاهدات‌ش از فضای وب ایرانی برای هر کدام نمونه‌های از پادکست‌های فارسی را ذکر خواهد کرد.

با ارائه مدلی برای گونه‌شناسی پادکست‌ها و برشمردن ویژگی‌های هر گونه شناخت بهتری از پادکست‌ها به دست می‌آید و می‌توان به سراغ مقایسه و سنجش وضعیت آن با رادیو رفت. «پادکست فرصتی برای رادیو» و «پادکست تهدیدی برای رادیو» دو بخش پایانی مقاله هستند که در آنها به رابطه‌ گونه‌های مختلف پادکست با رادیو پرداخته می‌شود.

مقاله ۲۰۰۰ کلمه‌ای: سنخ‌شناسی شهرهای مجازی

چیکده: شهر مجازی، عنوانی که در این‌روزها در رسانه‌ها زیاد شنیده می‌شود از جمله پیامدهای دنیای جدید مجازی است. دنیایی که با شکل‌گیری و گسترش وسائل جدید ارتباط جمعی و فناوری‌های نوین ارتباطی به‌وجود آمده و تحولی در عرصه‌های مختلف زندگی ایجاد کرده است. شبکه‌های ارتباطی نوین و در راس آنها شبکه جهانی اینترنت فضای یکپارچه جهانی به‌وجود آورده‌اند که می‌توان از آن تحت عنوان «جهان مجازی» یاد کرد.

از جمله پیامدهای شکل‌گیری جهان مجازی بازتعریف برخی مفاهیم جهان فیزیکی است. تقسیمات جغرافیایی هم در محیط مجازی بازتعریف شده‌اند که شهرهای مجازی یکی از مصداق‌های آن محسوب می‌شود. اما شهرهای مجازی فقط به تقسیمات جغرافیایی محدود نمی‌شوند و به طیف گسترده‌ای از محیط‌های مجازی اشاره دارد و گاه ارائه تعریف آن با سردرگمی و ابهام همراه است.

این مقاله به دنبال ارائه سنخ‌شناسی[1] از انواع شهرهای مجازی است و با مرور طبقه‌بندی‌های ارائه شده از شهرهای مجازی، آنها را در دو گروه دسته‌بندی می‌کند.

واژگان کلیدی: شهر، شهر مجازی، فضای مجازی، تحولات فناوری‌های ارتباطی، دنیاهای مجازی، دولت الکترونیکی، سنخ‌شناسی شهرهای مجازی

طبقه‌بندی‌ شهرهای مجازی

ظهور جهان مجازی پیامدهایی را به دنبال داشته که از جمله آنها بازتعریف برخی مفاهیم جهان فیزیکی است. در عصر حاضر می‌توان از اضافه شدن «کره زمین مجازی» به جهان سخن گفت. با شکل‌گیری «کره زمین مجازی» با مفاهیم جدیدی در تقسیمات جغرافیایی کشوری و شهری مواجه می‌شویم. ظهور کشورهای مجازی و شهرهای مجازی از جمله پیامد‌های این تحولات است. (عاملی الف ۱۳۸۵: ۷) اما عنوان شهرهای مجازی در رسانه‌ها فقط به تقسیمات جغرافیایی اشاره ندارد و به طیف گسترده‌ای از پدیده‌ها اطلاق می‌شود.

پیش از این شهرهای مجازی به شکل‌های مختلف تقسیم‌بندی شده‌اند که در این مقاله تلاش شده ضمن اشاره به چند مورد از آنها از مجموعه این طبقه‌بندی‌ها برای رسیدن به یک گونه‌‌شناسی مناسب استفاده شود.

دوج (۱۹۹۷) و همکارانش در مقاله «شهرهای مجازی در شبکه‌ اینترنت» شهرهای مجازی را به چهار گونه تقسیم‌بندی می‌کنند:

دسته اول شهرهای مجازی فهرستی[2] هستند. این شهرهای مجازی فقط شامل برخی راهنماها و اطلاعات هستند و اغلب با اهداف تبلیغاتی به‌خصوص در زمینه گردشگری ایجاد می‌شوند. نوع دوم شهرهای مجازی مسطح[3] را شامل می‌شود. در این گونه، از نقشه‌های مسطح شهرها و ساختمان‌ها برای ارائه اطلاعات به کاربران استفاده می‌شود.

دسته سوم شهرهای مجازی سه بعدی[4] هستند. در این شهرها با استفاده از تکنولوژی‌های واقعیت مجازی فضای شهری ساخته می‌شود که به فضای واقعی نزدیک است. گروه چهارم، شهرهای مجازی‌ای هستند که از آنها با عنوان شهر مجازی واقعی[5] یاد شده است. در این شهرها فضای شهری به شکل نزدیک به واقع‌تری در محیط مجازی بازنمایی شده است. در این شهرها نسبتا همه جنبه‌های زندگی واقعی پوشش داده می‌شود.

در جایی دیگرعاملی هفت نوع مختلف از شهرهای مجازی را بر اساس محتوای آنها معرفی می‌کند. (عاملی ۱۳۸۵ ب)

نوع اول شهرهای مجازی تاریخی هستند. این گونه شهرها تلاشی برای نزدیک کردن تاریخ شهر و متراکم کردن موازی مقاطع مختلف تاریخی شهر در کنار یکدیگر محسوب می‌شوند. گوست در آلمان (شبیه‌سازی دو جنگ جهانی) نمونه‌ای از این شهرهای مجازی است.

دسته دوم، شهرهای مجازی ماهواره‌ای هستند. این شهرها با سیستم نقشه گوگل تحقق پیدا کردند و تلاش می‌کنند حوزه تعامل شهروندان را با شهر بیشتر کنند.شهرهای مجازی داده‌ای، نوع سوم شهرهای مجازی هستند. این شهرها امکان داده‌ای کردن کلیه ظرفیت‌های جغرافیایی را به‌وجود می‌آورند.

نوع چهارم شهرهای مجازی کارگاهی هستند. در این گونه، شهرها با آزمون و خطا ساخته می‌شوند و کاربران در آنها می‌توانند شهردار باشند. سایت زانپو نمونه‌ای از این گونه شهرهاست. دسته پنجم شهرهای مجازی توریستی هستند. در این شهرها که شهرمجازی نیویورک از جمله نمونه‌های آن است علاوه بر ارائه اطلاعات، تلاش می‌شود تعامل نزدیک به فضاهای شهری هم ایجاد شود.

نوع ششم، شهرهای خدمات شهری یا شهرهای کامل مجازی هستند. شهر مجازی آمستردام به عنوان اولین نمونه از این شهرها در سال ۱۹۹۴ راه‌اندازی شد. دسته هفتم شهرهای مجازی، شهرهای انتخاب دوم هستند. در این شهرها زندگی متفاوت با زندگی واقعی محقق می‌شود. سایت سکندلایف از جمله این شهرهاست.

با جمع‌بندی تقسیم‌بندی‌های ارائه شده می‌توان انواع شهرهای مجازی را در دو گروه دسته‌بندی کرد.

گروه اول شهرهای مجازی، معادل شهرگونه در دنیای فیزیکی دارند. به عبارت دیگر شهرهای دنیای واقعی وقتی به دنیای مجازی می‌روند در این دسته‌بندی قرار می‌گیرد. مثلا شهر مجازی تهران، اصفهان، نیویورک، پکن و غیره در این گروه قرار می‌گیرند. این گونه شهرها که حیات‌شان وابسته به شهرهای فیزیکی است را می‌توان در سه دسته ارائه اطلاعات، خدمات شهری و سه‌بعدی تقسیم‌بندی کرد. البته گونه چهارمی هم برای این شهرها می‌توان تصور کرد که هر سه نوع قبلی را شامل شود، ولی هنوز چنین فضاهایی گسترش نیافته و در سال‌های آینده باید منتظر آن بود. شهر مجازی ایده‌آل یا نوع چهارم، می‌تواند شهری سه بعدی باشد که کاربران ضمن گشت‌وگذار در آن هم به اطلاعات کافی دسترسی داشته باشند و هم بتوانند خدمات شهری را دریافت کنند.

گروه دوم، فضاهای مجازی هستند که مابه‌ازایی در دنیای واقعی ندارند ولی به شهر مجازی معروف شده‌اند. این شهرهای مجازی در دنیای مجازی متولد می‌شوند و رشد پیدا می‌کنند. هر چند ممکن است با دنیای فیزیکی هم ارتباطاتی داشته باشند ولی حیات‌شان به دنیای مجازی بستگی دارد.

برخی پایگاه‌های تخصصی مجازی که در ساختاری شهرگونه فعالیت می‌کنند، پایگاه‌های اینترنتی که امکان شهرسازی به‌صورت کارگاهی و آموزشی را فراهم می‌کنند و دنیاهای مجازی که زندگی دومی را در فضای مجازی ایجاد کرده‌اند، انواع مختلف گروه دوم شهرهای مجازی هستند.

گروه اول: شهرهای مجازی وابسته به شهرهای فیزیکی

بخش عمده‌ای از جمعیت حال حاضر جهان شهرنشین هستند و جوامع صنعتی امروز به‌میزان بسیار زیادی مبتنی بر شهر هستند. فرآیند شهری شدن که در قرن هجدهم و نوزدهم میلادی به اروپا و امریکا محدود می‌شد در قرن بیستم به پدیده‌ای جهانی تبدیل شد. (گیدنز ۱۳۸۵: ۶۰۳)

همزمان با رشد و گسترش این پدیده جهانی، مشکلات ناشی از آن نیز به‌سرعت پدیدار شد و عملا زندگی شهری را با دشواری همراه ساخت. در یک قرن اخیر همواره تلاش شده پیشرفت‌های حوزه فناوری در جهت کاهش دشواری‌های زندگی شهری به خدمت گرفته شود. استفاده از امکانات فضای مجازی در امور شهری هم در راستای همین اقدامات ارزیابی می‌شود.

ظهور ارتباطات شبکه‌ای به‌شکل شبکه جهانی اینترنت فضای جدیدی برای شهر به‌وجود آورد که می‌توان از آن با عنوان «شهر مجازی» یاد کرد. شکل‌گیری شهر مجازی موجب کاهش حرکت جمعیت و ایجاد فضاهای همزمان خواهد شد. در این دیدگاه شهرهای موجود نیازمند بازسازی جدید و اضافه کردن فضای شهر مجازی به شهرهای واقعی هستند و به تعبیری شهرها دوفضایی خواهد شد. (عاملی ۱۳۸۴: ۱۱۸)

این شهرهای مجازی وابسته به شهرهای فیزیکی را می‌توان در سه دسته مورد ارزیابی قرار داد.

۱- شهرهای مجازی راهنمای اطلاعاتی

وب‌سایت‌های منتسب به شهرها یا شهرداری‌ها که فقط به ارائه اطلاعات شهری می‌پردازند را می‌توان شهرهای مجازی راهنمای اطلاعاتی نامید. در این وب‌سایت‌ها صرفا اطلاعاتی در مورد شهر و فهرستی از خدمات شهری موجود ارائه می‌شود. اطلاعاتی در مورد تاریخچه، موقعیت جغرافیایی، ویژگی‌های اجتماعی-اقتصادی-فرهنگی و جاذبه‌های گردشگری و تفریحی شهرها در این سایت‌ها قابل دسترس است. همچنین لیستی از امکانات شهری از قبیل پارک‌ها، موزه‌ها، سینماها، بیمارستان‌ها، ایستگاه‌های پلیس و سایر خدمات دولتی و خصوصی به همراه آدرس و تلفن آنها از جمله دیگر اطلاعاتی است که اغلب در این نوع سایت‌ها یافت می‌شود.

این نوع وب‌سایت‌ها در واقع نسل اول شهرهای مجازی در دنیا محسوب می‌شوند و زمانی که بیشترین استفاده از وب به دریافت اطلاعات مربوط می‌شد و هنوز امکانات تعاملی برای کاربران به‌وجود نیامده بود، پایگاه‌های اینترنتی قابل قبولی محسوب می‌شدند. در دنیا اغلب شهرهای مجازی با این ویژگی‌ها ارتقا پیدا کرده‌اند و حداقل به گونه خدماتی تبدیل شده‌اند و امکانات بیشتری در اختیار مخاطبان‌شان قرار می‌دهند.

در ایران اما اغلب وب‌سایت‌های شهرهای کشور که عبارت شهرمجازی یا شهرالکترونیکی را هم در عنوان‌شان قرار داده‌اند هنوز در این دسته قرار می‌گیرند. تنها در چند کلان‌شهر از جمله تهران است که پایگاه اینترنتی شهر علاوه بر اطلاعات، برخی خدمات شهری را هم ارائه می‌دهد.

۲- شهرهای مجازی ارائه خدمات شهری

در شهرهای مجازی خدمات شهری همان‌طور که از عنوان آن مشخص است، علاوه بر ارائه اطلاعات شهری، بخشی از خدمات شهری به‌صورت آنلاین برای شهروندان قابل دسترس است.

شهروندان به کمک این پایگاه‌های اینترنتی می‌توانند برخی امور از قبیل پرداخت عوارض شهری، ارائه درخواست برای دریافت خدمات شهری، پیگیری پرونده‌های مربوط به امور اداری و خدماتی و مواردی از این دست را به شکل آنلاین انجام دهند.

انجام این امور به‌صورت آنلاین، ضرورت حضور فیزیکی برای شهروندان در سازمان‌ها و نهادها را از بین می‌برند و علاوه بر صرفه‌جویی در وقت و هزینه شهروندان و دولت از مسافرت‌های درون شهری غیرضروری نیز خواهد کاست. در نتیجه، از پیامدهای ارائه خدمات شهری به‌صورت آنلاین کاهش ترافیک شهری است.

علاوه بر این در شهر مجازی ارائه خدمات به زمان و مکان محدود نیست. مفهوم شهر و دولت دیگر مقید به ساعات کاری اداری نیست و تبدیل به شهر و دولت ۲۴ ساعته در هفت روز هفته می‌شود. (عاملی ۱۳۸۴: ۱۲۱)

با این تفاسیر بخشی از مردم از درون خانه‌های‌شان به انجام کار و اداره خدمات می‌پردازند و «مرکزیت خانه» یکی از گرایش‌های مهم جامعه جدید است. البته این به معنای پایان کار شهرها نیست. محل‌هایی مثل مدارس، نمایندگی‌های فروش، مکان‌های تفریحی، استادیوم‌های ورزشی و پارک‌ها هنوز وجود دارند و وجود خواهند داشت. (کاسنلز ۱۳۸۵: ۴۶۱)

در این حالت شهرهای مجازی بخشی از دولت الکترونیکی محسوب می‌شوند که سعی در بهره‌گیری امکانات جدید ارتباطی در جهت تحقق شکل جدیدی از ارائه خدمات دولتی دارد. اغلب شهرهای مجازی دنیا این قبیل خدمات را ارائه می‌دهند و در این دسته قرار می‌گیرند. در ایران هم پایگاه اینترنتی چند کلان‌شهر از جمله شهر تهران[6] دارای این ویژگی‌هاست.

۳- شهرهای مجازی سه بعدی

شهرهای مجازی سه بعدی گونه دیگری از بازسازی شهرهای فیزیکی در دنیای مجازی محسوب می‌شوند. این نوع شهرها کارکردهای گسترده‌ای دارند و برای اهداف متفاوتی از سرگرمی گرفته تا مسائل علمی و تحقیقاتی به‌کار گرفته می‌شوند. شهرهای سه بعدی گاه برای ارائه اطلاعات شهری و گرشگری به گردشگران بکار می‌روند و در خدمت صنعت تورسیم قرار می‌گیرند، زمانی برای سرگرمی و ایجاد حس تعامل در شهروندان استفاده می‌شوند و گاه در امور تحقیقاتی و پروژه‌های شهرسازی و معماری به‌کار می‌آیند.

نمونه بازسازی شهرهای فیزیکی در قالب شهرهای سه‌بعدی مجازی در سایت پلنت ناین[7] ارائه می‌شود. نمونه مشهورتر شهرهای مجازی سه‌بعدی از طریق نرم‌افزار گوگل‌ارث [8] قابل دسترس هستند. گوگل‌ارث از خدمات نرم‌افزاری شرکت گوگل است که با استفاده از دوربین‌های ماهواره‌ای می‌تواند تماشای نقاط مختلف کره زمین از بالا را برای کاربران ممکن کند. در نسخه‌های جدیدتر این نرم‌افزار علاوه بر اینکه می‌توان نقاط مختلف کره‌زمین را از بالا مشاهده کرد، برخی شهرها به‌شکل سه‌بعدی ساخته شده‌اند و می‌توان آنها را با جزئیات دقیق‌تری تماشا کرد.

گروه دوم: شهرهای مجازی مستقل از دنیای فیزیکی

گروه دوم فضاهای مجازی که به عنوان شهرهای مجازی شناخته می‌شوند، هویتی مستقل از شهرهای فیزیکی دارند و در واقع بازسازی یا بازنمایی یک محیط فیزیکی نیستند. حیات این نوع شهرهای مجازی به دنیای مجازی بستگی دارد.

این محیط‌ها را می‌توان در سه دسته تقسیم‌بندی کرد: شهرهای مجازی که در دل دنیاهای مجازی به‌وجود آمده‌اند، شهرهای مجازی کارگاهی و شهرهای مجازی تخصصی.

۱- شهرهای مجازی در دنیاهای مجازی

گونه‌ای از محیط‌های مجازی که در آن‌ها به‌نوعی شهرهای مجازی تحقق پیدا می‌کند، وب‌سایت‌هایی هسنتد که تحت عنوان «دنیاهای مجازی»[9] طبقه‌بندی می‌شوند.

دنیای مجازی محیط شبیه‌سازی شده کامپیوتری است که در آن تلاش شده محیطی شبیه به دنیای واقعی بازسازی شود. در دنیاهای مجازی کاربران به شکل تعاملی با یکدیگر در ارتباط هستند و بخشی از فضاها و مناسبات دنیای فیزیکی در این محیط دیجیتالی ایجاد شده است. گاه محیط شبیه‌سازی شده آنقدر به زندگی فیزیکی نزدیک است که از آنها تحت عنوان سایت‌های زندگی دوم یاد می‌شود.

دنیاهای مجازی با اهداف مختلفی راه‌اندازی می‌شوند که ایجاد سرگرمی مجازی را می‌توان از مهم‌ترین این اهداف دانست. بازی‌‌سازی اقتصادی، ایجاد اجتماعات مجازی، آموزش، اهداف سیاسی و تعلیمات نظامی از جمله دیگر اهداف این محیط‌ها به شمار می‌آیند. (VirtualWorldsReview 2008)

از جمله معروف‌ترین دنیاهای مجازی، سایت سکند‌لایف[10] است. در این محیط مجازی تقریبا تمام ویژگی‌های دنیای فیزیکی بازسازی شده است. افراد با مشاغل گوناگون درگیر روابط اجتماعی و اقتصادی شبیه دنیای واقعی هستند و ساختمان‌ها و اماکن با توجه به واقعیت‌های دنیای فیزیکی ساخته شده‌اند. در واقع کاربران این سایت به مثابه شهروندان شهری مجازی، مناسبات دنیای واقعی را بازسازی می‌کنند.

۲- شهرهای مجازی کارگاهی

سایت‌هایی که با عنوان شهرهای مجازی کارگاهی شناخته می‌شوند گونه دیگری از شهرهای مجازی هستند. در این سایت‌ها، کاربران به مثابه معماران و شهرسازان عمل می‌کنند و می‌توانند با آزمون و خطا فضاهای شهری را ایجاد کنند و خودشان شهردار این شهرهای مجازی باشند.

سایت زانپو[11] نمونه‌ای از این محیط‌های مجازی است. در معرفی زانپو آمده این سایت یک بازی آنلاین، دنیای مجازی و شبکه اجتماعی است. زانپو از شهرهای مجازی زیادی تشکیل شده که هر کدام معماری خاص خودشان را دارند.

۳- شهرهای مجازی تخصصی

نوع دیگر شهرهای مجازی، پایگاه‌های اینترنتی تخصصی هستند که در جهت بازسازی ساختارهای شهری در وب‌سایت‌شان تلاش کرده‌اند. بیشترین ابهام و گاهی سوء برداشت در مورد مفهوم شهرمجازی در مورد این نوع سایت‌ها وجود دارد. از آنجایی که شرایط تبدیل شدن یک وب‌سایت به شهرمجازی به روشنی تعریف نشده گاه برخی پایگاه‌های اینترنتی از این عنوان برای توصیف خودشان استفاده می‌کنند در حالی که ویژگی‌های یک شهرمجازی را دارا نیستند.

اغلب وب‌سایت‌های فارسی زبان که از عنوان شهرمجازی استفاده کرده‌اند در این گروه قرار می‌گیرند. هرچند وقت‌ یک‌بار خبر راه‌اندازی پروژه‌ای در وب فارسی منتشر می‌شود که عنوان شهرمجازی را با خود یدک می‌کشد ولی مشخص نیست چه تفاوتی با سایر پایگاه‌های اطلاع‌رسانی و سرویس‌دهنده دارد. شهر مجازی کتاب، شهر مجازی قرآنی، شهر مجازی ایده‌های شهروندی و به‌تازگی شهر مجازی دانشجویان ایران از جمله این نمونه‌ها هستند.

نتیجه‌گیری: شهرهای مجازی که از فضاهای جدید در محیط‌های مجازی هستند امکان جدیدی برای تعاملات شهروندی ایجاد کرده‌اند. شهرهای مجازی از طرفی می‌توانند به بازتعریف تقسیمات جغرافیایی در دنیای مجازی مربوط شوند و از طرفی می‌توانند محیط‌های منحصربه فرد متولد شده در دنیای مجازی باشند. از این دیدگاه شهرهای مجازی را از نظر وابستگی به دنیای فیزیکی می‌توان در دو گروه کلی قرار داد. گروه اول شهرهای مجازی وابسته به شهرهای فیزیکی و گروه دوم شهرهای مجازی مستقل از دنیای فیزیکی محسوب می‌شوند.

گروه اول بازسازی شهرهای دنیای فیزیکی در دنیای مجازی هستند و به سه نوع شهرهای مجازی راهنمای اطلاعاتی، شهرهای مجازی ارائه خدمات شهری و شهرهای مجازی سه بعدی تقسیم‌بندی می‌شوند. گروه دوم شهرهای مجازی مستقل از دنیای فیزیکی هستند که در دنیای مجازی متولد شده‌اند و به سه نوع شهرهای مجازی در دنیاهای مجازی، شهرهای مجازی کارگاهی و شهرهای مجازی تخصصی تقسیم‌بندی می‌شوند.
منابع:

–عاملی، سعیدرضا (۱۳۸۴). دوفضایی‌شدن شهر: شهر مجازی ضرورت بنیادین برای کلان‌شهرهای ایران، فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، شماره ۲و۳، بهار و تابستان ۱۳۸۴، صص ۱۱۷-۱۳۳

– عاملی، سعید رضا (۱۳۸۵ الف). دو فضائی شدن کره زمین و توسعه واقعی – مجازی: شاخص های کاربردی ارزیابی «فضای وبی ایرانی»، مقدمه مجموعه مقالات دانشجویی ارزیابی فضای مجازی ایرانی، شورای عالی اطلاع رسانی. صص ۷-۳۲

– عاملی، سعیدرضا (۱۳۸۵ ب)، سخنرانی در انجمن ایرانی مطالعات جامعه اطلاعاتی درباره «شهر مجازی». دسترسی از طریق سایت همشهری آنلاین (تاریخ دسترسی: پنجم دی‌ماه ۱۳۸۷) نشانی اینترنتی: http://www.hamshahrionline.ir/News/?id=14295

– کاستلز، مانوئل (۱۳۸۵)، عصر اطلاعات و ظهور جامعه شبکه‌ای، جلد اول، ترجمه‌ی احمد علیقلیان و افشین خاکباز. تهران: طرح نو

– گیدنز، آنتونی (۱۳۸۵). جامعه‌شناسی، ترجمه‌ی منوچهر صبوری، تهران: نشر نی.

– – Dodge, Martin & Andy Smith & Simon Doyle (1997). «Virtual Cities on the World-Wide Web, Towards a Virtual City Information System» . URL (accessed December 2008): http://www.casa.ucl.ac.uk/martin/virtual_cities.html

– VirtualWorldsReview (2008), URL (accessed December 2008): http://www.virtualworldsreview.com/info/whatis.shtml

---

[1] Typology

[2] Web Listing Virtual Cities

[3] Flat Virtual Cities

[4] 3D Virtual Cities

[5] True Virtual Cities

[6] http://www.tehran.ir

[7] http://www.planet9.com

[8] Google Earth

[9] Virtual worlds

[10] http://www.secondlife.com

[11] http://www.zanpo.com

Essay Quiz – دوفضایی شدن شهر و سیاست‌های کلان شهرهای مجازی

عنوان: دوفضایی شدن شهر و سیاست‌های کلان شهرهای مجازی

واژگان کلیدی: شهر، شهر مجازی، فضای مجازی، شهر دوفضایی، سیاست‌گذاری شهری

مقدمه: پیشرفت فناوری اطلاعات و ارتباطات و گسترش شبکه‌های ارتباطی، تحولی در زندگی بشر ایجاد کرده و پپامد‌های متفاوتی در عرصه‌های مختلف به دنبال داشته است. از جمله پیامد‌های این تحولات شکل‌گیری جهان مجازی است. جهان مجازی، فضایی است که در کنار جهان فیزیکی قرار می‌گیرد و شرایطی دوجهانی را شکل می‌دهند. بازتعریف برخی مفاهیم جهان فیزیکی هم از پیامدهای ظهور جهان مجازی است. مثلا کره زمین مجازی، کشور مجازی یا شهر مجازی شکل می‌گیرد. (عاملی ۱۳۸۵)

در فضای دوجهانی شده ما با پدیده‌های دوفضایی مواجه هستیم. از جمله این پدیده‌ها شهرهای دوفضایی هستند که از دو فضای فیزیکی و مجازی تشکیل شده‌اند. طبیعتا اداره و سیاست‌گذاری برای این شهرها هم باید با لحاظ کردن شرایط هر دو فضا انجام شود.

متن: «شهر مجازی» از جمله پیامدهای ظهور ارتباطات شبکه‌ای به‌شکل شبکه جهانی اینترنت است. شکل‌گیری شهر مجازی موجب کاهش حرکت جمعیت و ایجاد فضاهای همزمان خواهد شد. در این دیدگاه شهرهای موجود نیازمند بازسازی جدید و اضافه کردن فضای شهر مجازی به شهرهای واقعی هستند و به تعبیری شهرها دوفضایی خواهند شد. (عاملی ۱۳۸۴)

در سیاست‌گذاری کلان برای شهرهای مجازی باید به برنامه‌ها و سیاست‌های کلی حاکم بر جامعه توجه شود. در ایران مهم‌ترین مورد «سیاست‌های کلی برنامه پنجم توسعه در چارچوب سند چشم انداز بیست ساله» است که چندی پیش به‌وسیله مقام معظم رهبری در نامه‌ای به رئیس جمهوری، آقای احمدی نژاد ابلاغ شد. (پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام رهبری)

سیاست‌های کلی برنامه پنجم توسعه دارای ۴۵ بند و شامل سرفصل‌های: امور فرهنگی، امور علمی و فناوری، امور اجتماعی، امور اقتصادی و امور سیاسی، دفاعی و امنیتی است. مباحث مربوط به فضای شهری و شهرهای دوفضایی را می‌توان به‌طور خاص در سرفصل‌های فرهنگى، اجتماعى و اقتصادى پیگیری کرد.

بند ۵ بر استفاده بهینه از فناورى‏هاى اطلاعاتى و ارتباطى براى تحقق اهداف فرهنگى نظام تاکید دارد. از این‌روی اهمیت به‌کارگیری شبکه‌های ارتباطی که در شهر مجازی به بالاترین سطح خود می‌رسد دارای اهمیت فراوانی است و باید در این خصوص سرمایه‌گذاری‌های لازم و تدوین چارچوب‌ها و دستورالعمل‌های مناسب انجام شود.

از سوی دیگر، یند ۱۴ بر اصلاح نظام ادارى و قضایى، بند 16 بر تقویت و كارآمد كردن نظام بازرسى و نظارت، بند ۱۹ بر كاهش مخاطرات و آلودگى‏هاى تهدیدكننده سلامت و بند ۲۱ بر بهبود فضاى كسب و كار كشور با تأكید بر ثبات محیط اقتصاد كلان، فراهم آوردن زیرساخت‏هاى ارتباطى، اطلاعاتى، حقوقى، علمى و فناورى مورد نیاز، كاهش خطرپذیرى‏هاى كلان اقتصادى، ارائه مستمر آمار و اطلاعات به صورت شفاف و منظم به جامعه تاکید می‌کند.

در دنیای امروز همه این اهداف نیز، تنها با به‌کارگیری تکنولوژی‌های جدید ارتباطی و تحقق شهر مجازی میسر خواهد شد. از این روی باید در سیاست‌گذاری برای شهرهای مجازی به تک‌نک آنها توجه شود.

در سیاست‌گذاری برای شهرهای دوفضایی در ایران باید امکانات فضای مجازی به‌گونه‌ای به‌کار گرفته شوند که با اصلاح نظام ادارى، زمان کمتری از شهروندان در روند بوروکراسی اداری تلف شود. با به‌کارگیری امکانات فضای مجازی می‌توان نظام بازرسی و نظارت را هم به‌شکل مجازی ارائه و آنرا تقویت کرد. از جنبه دیگر، گسترش اموری از قبیل آموزش مجازی، خرید و فروش مجازی، خدمات اداری مجازی موجب کاهش حمل و نقل و مسافرت‌های غیرضروری درون‌شهری خواهد شد و این در کاهش ترافیک و به دنبال آن كاهش مخاطرات و آلودگى‏هاى تهدیدكننده سلامت تاثیر گذار است.

سیاست‌گذاری و سرمایه‌گذاری مناسب برای رونق تجارت مجازی نیز بر بهبود فضاى كسب و كار كشور تاثیر می‌گذارد و رونق اقتصادی را به‌دنبال خواهد داشت که این نیز از جمله اهداف مشخص شده در سیاست‌های کلی برنامه پنجم توسعه است.

مسئله دیگری که بدان توجه شده عبارت است از ارائه مستمر آمار و اطلاعات به‌صورت شفاف و منظم به جامعه. این امر نیز با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های جدید میسر خواهد شد. به عنوان نمونه اطلاعات و آمار مربوط به سازمان‌های مختلف می‌تواند به‌طور منظم هر چند وقت یک‌بار روی وب‌سایت‌ها منتشر شود و به‌طور شفاف در دسترس شهروندان قرار گیرد.

نتیجه‌گیری: در جهان دوفضایی باید از پدیده‌های دوفضایی سخن گفت. کشورها و شهرهای دوفضایی از پیامدهای این شرایط هستند. در این شرایط اداره جامعه هم باید به‌وسیله دولت دوفضایی انجام شود و سایر نهادها هم شکلی دوفضایی به خود گیرند. در شهرهای دوفضایی که از شهر فیزیکی و شهر مجازی در کنار هم تشکیل شده‌اند، سیاست‌گذاری باید متناسب با شرایط هر دو فضای شهری باشد. در ایران سیاست‌گذاری برای شهرهای دوفضایی باید باتوجه به سیاست‌های کلی برنامه پنجم توسعه در حوزه‌های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی صورت پذیرد.

منابع:

– عاملی، سعیدرضا (۱۳۸۴). دوفضایی‌شدن شهر: شهر مجازی ضرورت بنیادین برای کلان‌شهرهای ایران، فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، شماره ۲و۳، بهار و تابستان ۱۳۸۴، صص ۱۱۷-۱۳۳

– عاملی، سعید رضا (۱۳۸۵). دو فضائی شدن کره زمین و توسعه واقعی – مجازی: شاخص های کاربردی ارزیابی «فضای وبی ایرانی»، مقدمه مجموعه مقالات دانشجویی ارزیابی فضای مجازی ایرانی، شورای عالی اطلاع رسانی. صص ۷-۳۲

– پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام رهبری، سیاستهای کلی برنامه پنجم توسعه در چارچوب سند چشم انداز بیست ساله. (تاریخ دسترسی: ۲۲دی‌ماه ۱۳۸۷) نشانی اینترنتی: http://www.leader.ir/langs/fa/index.php?p=contentShow&id=4666

جمع‌بندی ۱۰ پست وبلاگی

نوشتن ۱۰ پست وبلاگی با استاندارد تعریف شده از طرف استاد متشکل از چهار بخش مقدمه، متن، نتیجه‌گیری و پیشنهاد برای شهر مجازی تهران در حوزه‌های مختلف شهر مجازی، بخشی از فعالیت کلاسی درس مطالعات فضای مجازی بود که انجام شد.

پست‌های وبلاگی این بخش از کار کلاسی به شرح زیر هستند:

۱- ترافیک در شهر مجازی

https://cybermmm.wordpress.com/2008/10/11/traffic-in-virtual-city

۲- دسترسی به شبکه‌های ارتباطی در شهر مجازی

https://cybermmm.wordpress.com/2008/11/02/internet-access-in-virtual-city

۳- کنترل ترافیک در شهر مجازی

https://cybermmm.wordpress.com/2008/11/09/tehran-traffic-control-company-and-virtual-city

۴- دسترسی به اینترنت بی‌سیم در شهر مجازی

https://cybermmm.wordpress.com/2008/11/28/wireless-internet-in-virtual-city

۵- خبرگزاری‌ها در شهر مجازی

https://cybermmm.wordpress.com/2008/12/05/news-agencies-in-virtual-city

۶- گردشگری در شهر مجازی

https://cybermmm.wordpress.com/2008/12/13/tourism-in-virtual-city

۷- امنیت وب‌سایت در شهر مجازی

https://cybermmm.wordpress.com/2008/12/27/website-security-in-virtual-city

۸- مطبوعات کاغذی در شهر مجازی

https://cybermmm.wordpress.com/2009/01/04/newspapers-in-virtual-city

۹- تجارت در شهر مجازی

https://cybermmm.wordpress.com/2009/01/08/ecommerce-in-virtual-city

۱۰- آموزش در شهر مجازی

https://cybermmm.wordpress.com/2009/01/09/learning-in-virtual-city

آموزش در شهر مجازی

مقدمه: مجازی شدن، همه عرصه‌های زندگی دوران معاصر را دستخوش تغییر کرده و در این فضا معادل با اکثر پدیده‌های دنیای فیزیکی، معادلی مجازی می‌توان یافت. آموزش مجازی هم به عنوان فرآیند مجازی شده امر آموزش در دنیای جدید مجازی اهمیت فراوانی دارد. آموزش مجازی، بکارگیری ابزار‌های جدید ارتباطی به‌منظور تسهیل آموزش است که موجب بهره‌مند شدن آموزش‌دهندگان و آموزش‌گیرنگان از امکانات جدیدی می‌شود.

متن: آموزش غیرحضوری قدمت زیادی دارد و سابقه آن به پیش از شکل‌گیری وسائل جدید ارتباطی در دهه‌های اخیر برمی‌گردد. سابق بر این آموزش از راه‌دور به شکل مکتوب و پس از آن با استفاده از رادیو و بعد تلویزیون پیگیری می‌شد. با شکل‌گیری شبکه‌های ارتباطی جدید از جمله شبکه اینترنت، آموزش غیرحضوری یا آموزش از راه‌دور با استفاده از ابزارهای الکترونیکی شکل متفاوتی به خود گرفت.

در فضای جدید ابزارهای تکنولوژیکی، امکانات گسترده‌ای را هم برای آموزش‌دهنده و هم آموزش‌گیرنده فراهم می‌کنند. علاوه بر این بین دو سوی فرآیند آموزش رابطه تعاملی برقرار می‌شود که تاثیری مثبت برکیفیت آموزش خواهد داشت.

در آموزش الکترونیکی از امکانات الکترونیکی از قبیل کامپیوتر، اینترنتی، لوح‌های فشرده و موارد اینچنینی در جهت امور آموزشی استفاده می‌شود. در این حالت آموزش به شکل الکترونیکی می‌تواند به‌عنوان یک وسیله کمک آموزشی به کمک آموزش حضوری بیاید، این نوع آموزش حتی می‌تواند در صورت لزوم جایگزین آموزش فیزیکی شود. در این حالت آموزش‌گیرنده لزومی به حضور فیزیکی در فرآیند آموزش ندارد و از طریق ابزارهای ارتباطی می‌تواند محتوای آموزشی را دریافت و در فرآیند آموزش مشارکت کند.

نتیجه‌گیری: آموزش مجازی از دیگر امکاناتی است که فراهم شدن آن از شروط تحقق شهر مجازی به حساب می‌آید. به عبارت دیگر در شهرمجازی، فرآیند آموزش هر بی‌تاثیر از تحولات ارتباطی نمی‌ماند و شکلی جدید پیدا می‌کند. آموزش مجازی متناسب با موضوع آموزش، شرایط جامعه، آموزش‌گیرندگان و آموزش‌دهندگان می‌تواند در شهر مجازی جایگزین یا همراه آموزش فیزیکی شود.

دسترسی به فناوری‌های جدید ارتباطی و شبکه‌های ارتباطی برای همه شهروندان و همچنین برخورداری از سواد رسانه‌ای کافی برای استفاده از این ابزارها از جمله شرایط اولیه‌ای است که برای فراگیر شدن آموزش مجازی در شهرمجازی لازم به نظر می‌رسد. در این خصوص دولت‌ها باید اقدامات لازم اعم از سیاست گذاری و سرمایه‌گذاری‌های مناسب را انجام دهند.

پیشنهاد برای شهر مجازی تهران: برای شهر تهران پیشنهاد می‌شود که شهرداری به عنوان متولی امور شهری پیشگام بکارگیری استفاده از آموزش‌ الکترونیکی در شهر مجازی شود. این آموزش‌ها می‌تواند در حیطه گسترده‌ای تعریف شود و از امور و حقوق شهروندی تا حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی را در بر گیرد.

برای شروع می‌توان برخی امور شهروندی را به‌صورت الکترونیکی و مجازی از طریق شبکه‌جهانی اینترنت آموزش داد. برخی کلاس‌هایی که به‌صورت حضوری در فرهنگسراها و سایر مراکز فرهنگی شهری برگزار می‌شود می‌تواند بر روی شبکه جهانی اینترنت هم قرار گیرد. از این طریق برخی شهروندانی که امکان حضور فیزیکی برای بهره‌مند شدن از این آموزش‌های حضوری را ندارند می‌توانند به‌صورت آنلاین آموزش ببینند.

تجارت در شهر مجازی

مقدمه: تجارت و فرآیند خرید و فروش در شهر مجازی به شکل مجازی در می‌آید و از طریق شبکه‌های ارتباطی قابل انجام است. تجارت الکترونیکی که استفاده از ابزارهای الکترونیکی برای انجام مبادلات است و از چند دهه پیش آغاز شده، حال با گسترش اینترنت به شکل تجارت اینترنتی درآمده و ساختار نظام اقتصادی را با تحول مواجه کرده است. البته تجارت اینترنتی در ایران هنوز فراگیر نشده و پدیده جدیدی است.از این‌روی باید در سال‌های آینده منتظر پیامد‌ها و تبعات آن باشیم.

متن: شرایطی که شهروندان برای انجام خرید‌های ساده مجبور به ترک منزل یا محل کار نباشند و از طریق اتصال به شبکه‌های ارتباطی و انتخاب محصول مورد نظر و ثبت سفارش و سپس پرداخت الکترونیکی بتوانند محصول مورد نظرشان را خریداری کنند و پس از مدتی در محل دریافت کنند در تجارت الکترونیکی محقق خواهد شد.

البته تجارت الکترونیکی تنها به این حالت محدود نیست و گونه‌های تبادلی متفاوتی دارد. تجارت اینترنتی بین دو بنگاه (Business to Business)، تجارت الکترونیکی بین بنگاه و مصرف کننده (Business to Consumer)، تجارت الکترونیک بین مصرف کننده و مصرف کننده (Consumer to Consumer)، معاملات مالی و تجاری بین شرکتها و سازمانهای دولتی (Business to Administration)، هر گونه امور کسب کار بین دولت و مردم (Consumer to Administration)، تجارت الکنرونیک بین دولت‌ها (Government to Government) از انواع مختلف تجارت الکترونیکی به‌حساب می‌آیند. [توضیحات بیشتر اینجا]

اما تحقق هر کدام از این مدل‌ها به فراهم شدن بسترها و مقدماتی بستگی دارد. مقدماتی که تحقق آنها بیشتر در حوزه اختیارات و فعالیت‌های دولت‌ها قرار می‌گیرد. دولت‌ها در درجه اول با سیاست‌گذاری مناسب در این حوزه و در قدم با بعدی با مقررات‌گذاری و در صورت لزوم سرمایه‌گذاری و فراهم آوردن زیرساخت‌ها می‌توانند زمینه‌ساز تحقق تجارت الکترونیکی در جوامع باشند.

نتیجه‌‌گیری: شکل‌گیری تجارت الکترونیک در فضای مجازی از جمله لوازم شکل‌گیری شهرهای مجازی است. به‌منظور تحقق یافتن تجارت الکترونیک در شهر مجازی باید زیرساخت‌های فنی، فرهنگ‌سازی و آموزش‌های لازم و همچنین قوانین و مقررات متناسب ایجاد شود. از این‌روی نقش حاکمیت در تحقق بخشیدن به هر یک از این جنبه‌ها دارای اهمیت فراوانی است. از سویی نهادهای قانون‌گذار از جمله مجلس باید قوانین و مقررات لازم متناسب با شرایط جدید را وضع‌کنند و از سوی دیگر نهادهای اجرایی باید در چارچوب قوانین تصویب شده و خط‌مشی‌های ترسیم شده باید ابزار و لوازم فنی از جمله دسترسی گسترده به اینترنت و همچنین سیستم پرداخت الکترونیکی را برای شهروندان فراهم کنند.

پیشنهاد برای شهر مجازی تهران: فراهم شدن امکان تحقق تجارت الکترونیک در تهران پیش‌زمینه تحقق شهر مجازی تهران است. درصورتی که این امکان فراهم شود شهروندان می‌توان امور تجاری‌شان از جمله خریدوفروش را به‌وسیله سایت‌های خرید و فروش آنلاین پیگیری کنند. به این ترتیب از حجم سفرهای درون‌شهری غیرضروری کاسته خواهد شد و برای خرید یک وسیله ساده احتیاجی به صرف ساعت‌ها وقت نیست. از آنجایی که دسترسی به اینترنت در تهران و ایران به‌تدریج به سطح قابل قبولی نزدیک می‌شود، قدم بعدی برای فراگیر شدن تجارت الکترونیکی می‌تواند فراهم آوردن امکان خریدهای آنلاین از طریق تسهیل در پرداخت‌های آنلاین باشد. گسترش استفاده از کارت‌های اعتباری و رفع موانع و مشکلات بانکداری الکترونیکی می‌تواند در دستور کار قرار بگیرد.